Mag je iemand op zijn uitspraken beoordelen? Hangt ervan af om wat voor uitspraken het gaat.
Een zeker gevoel voor nuance en ironie is hier nooit weg. Vaak is het nodig uitspraken met het korreltje zout te nemen dat de spreker er overheen strooide. Schrijvers, bijvoorbeeld, hebben er een handje van om te provoceren – of het nu om ezels gaat of om een of ander ras.
Wanneer Ivanka Trump het volgende zegt, lijkt bij interpretatie daarvan dit gevoel voor ironie misplaatst:
“Ik ben er absoluut trots op een Trump te zijn.”
Al tijdens mijn eerste colleges wees ik studenten erop dat het gebruik van het woordje ‘absoluut’ slechts mogelijk is in uitspraken over het ‘absolute nulpunt’.
Voor de rest van alle uitspraken met ‘absoluut’ erin geldt: logogamie, woordgoochelarij. De spreker probeert naast de (mis)informatie verbat in de uitspraak de toehoorder te overtuigen dat wat hij zegt meer gelijk heeft dan feitelijk het geval is.
Wie zegt ’absoluut trots te zijn op iets’ beseft wellicht dat die trots nergens op is gebaseerd. In het gevalletje Ivanka is dit niet het geval. Zij probeert de toehoorder te doordringen van haar overtuiging dat een Trump te zijn wel de beste reden is om trots te zijn.
Nu maakte ik de studenten tijdens mijn colleges ook al duidelijk dat je slechts trots kunt zijn op eigen prestaties. Dit van de daken schreeuwen is natuurlijk een tweede. Maar er bijvoorbeeld trots op zijn dat je ‘een Fries’ bent, is een contradictio in terminis – het slaat als Kut op Dirk. Je bent een Fries of je bent het niet; zo ben je geboren, daaraan droeg en draag je niks bij. Trots is niet aan de orde.
Wat er dan wel aan de orde is bij zulke geschifte uitspraken? Aan de orde is, dat je jezelf hééél bijzonder vindt, heel wat meer en heel wat beter dan anderen. Vandaar dat een racist zo geschift is om ‘trots te zijn op zijn blanke ras’.
Meestal zijn mensen misplaats trotst op zulke vanzelfsprekendheden wanneer ze verder niets anders hebben gepresteerd om trots op te kunnen zijn. Laat dit nu het geval zijn met Ivanka Trump. Die studeerde economie, waarna nergens een blijk is gegeven van wat ze daarbij geleerd heeft. Ze was een modelletje en ontwikkelde in de slipstream van de vaderlijke roem een juwelenlijn en kreeg enkele in die PR-gloed enkele goed betaalde management functies.
Wat kan het wicht nog anders dan ‘absoluut trots zijn’ op haar Trump-zijn? Helaas gebruikt ze intussen pappie’s nieuwe baan van President van de USA als verkoopkanaal voor haar juweeltjes, terwijl haar manlief zijn vingers aan die politieke pap vuil maakt.
Dit wordt de postmodernste presidency die we tot nu toe hadden.
Miserere nobis.
Sierksma 8.1.17
Sierksma's Sores 
Plaats een reactie