Op mijn wandeling door de Leidsche Buurt in Haarlem, een terrein waar ik vele uurtjes doorbracht, keek ik opeens naar links. Ik wandelde door de Leidse Straat.
Door een opening tussen twee huizen keek ik opeens – in die spreekwoordelijke oogwenk, in die fractie van een seconde die ik daarvoor tot op heden nooit gebruikte – uit op een ornament waarvan de stijl onmiskenbaar Amsterdamse School is. Ook de asymmetrische, fraai ogende raampartijen leken veelbelovend.
Iemand die zijn auto stond te wassen, vertelde me dat het ooit ‘van de kerk was’ – welke, dat wist hij niet. Het was nu bewoond. Via wat vragen en een keer de hoek om vond ik de ingang tot het terrein waarop het gebouw staat.
Stom toeval – of was het Toeval dit keer juist enorm slim? – deed me hier een jongeman ontmoeten, gehuld in de kledij van een racefietser waarop ik instant jaloers werd, omdat ik na een val de vélo zelf nauwelijks meer durf te bestijgen.
Hij liep recht op een stalen poort af, waarboven vervaarlijk ogende ijzeren punten een bezoeker zoals ik niet bepaald uitnodigen. Of hij hier woonde? Welzeker? Of ik misschien even mee naar binnen mocht om een foto te maken? Welzeker!
Het hele pand is weliswaar niet zo fraai als die ornamenten beloofden, maar mooi blijft het. Een enorme rechthoek. Wie hier woont, bezit een paleis in de stad, vast met een eigen atelier.
De man vertelde me dat hij het had gekocht onder de noemer ‘opslagruimte’. Ooit was het van de Nederduitse Kerk die het vermoedelijk ook liet bouwen, want hun gebruik als kerk (?) of catechisatieruimte stamt volgens mijn informant uit plus minus 1920.
De deur komt van elders, maar past wonderwel. De jongeman bracht hem zelf aan.
Modern schuilen! Na de verovering van de macht tijdens de reformatie moesten gereformeerden immers weer afzien, toen eind 19e eeuw het katholicisme haar vleugels opnieuw begon uit te slaan. De nieuwe Bavo Kathedraal werd nota bene op een steenworp afstand van dit pand iets eerder neergezet. De Nederduitsers bouwden toen hun schuilkerk.
Leuk om zoiets te mogen schrijven na het lezen van een krantenartikel over geloofsafval in De Nederlanden. [VK 14.3.16] Geen hond gelooft nog, of het zijn die 25% Christenen in dit land! Een kwart is intussen atheist. Dus worden kerken supermarkten of opslagplaatsen of woningen.
Het pand van de jongeman, stijl Amsterdamse school, wordt omringd door bebouwing die al in de 19e eeuw tot stand kwam. Het ligt in een arbeiderswijk met lange straten vol kleine woninkjes. Toen ik halverwege de 70er jaren in Haarlem kwam wonen, heette het nog een gribusbuurt. Intussen is sprake van gentrification – erger nog, her en der werd het gruwelijk postmodern opgepimpt.
Haarlem Fraai/Onfraai, toch de titel van de serie waarin dit stukje thuis hoort, weer eens (on)fraai verbeeld. Aanschouw de Verschrikking! Dit, op luttele meters afstand van de mooie kerk/woning, in dezelfde Leidse Straat.
Sierksma, 14.3.16 Bezoek via google ook Sierksma’s Sequences
In de serie Haarlem: Fraai/Onfraai, via google op te zoeken onder Sores Haarlem
Sierksma's Sores 