POSTMODERNE PASSIE

Alles wat vast was en solide, verdampt… Good old Karl’s samenvatting van het kapitalisme. Dat was destijds – in de 19e eeuw. Marx ging het om de vervluchtiging in geld van stabiele zaken en vaste verhoudingen.

De postmoderne versie van het kapitalisme is een heel stuk verder. Je kunt je zelfs afvragen of er hierna nog een verder is. Intussen is ook ’s mensen karakter aan het versmelten.

Wat vroeger een gevalletje ‘hysterie’ was – zo nu en dan, her en der – is tegenwoordig van alledag en overal. Mensen die voor een stoplicht staan te wachten of voor de zebrastrepen, bezig met overacting als speelden ze in een televisiesoap. Histrionics noemt de Engelsman dit.

Het lijkt steeds noodzakelijker om vooral goed te laten blijken hoe blij, boos, of verdrietig je wel niet bent. Wie zich in de vinger snijdt, lijdt daarna minstens aan een trauma.

Deze voortdurend gespeelde ontlading van zogeheten emoties en passies is inmiddels geïnstitutionaliseerd. De anchor man van het nationale nieuws vraagt zijn journalist ter plekke of en wat hij hier nu wel bij voelt. Toont iemand zich sober of gelaten – onmiddellijk wordt gevraagd of hij ‘dan niet over emoties beschikt’.

Een ultiem geval van deze sociale kristallisatie van een experience cultuur, gebaseerd op de overdreven uiting van soms zelfs dubieuze emoties, is de TV-zender Eurosport.

Sport is so wie so de kerk van de postmoderniteit geworden – eindelijk een wat steviger bodem voor iets dat een tijdje gold als ‘ietsisme’. ‘Er is toch wel iets…’ – ja, de prestaties der sporthelden.

Daarmee heeft emotie zich gespecialiseerd. Ontelbaar velen besteden hun hele jonge leven aan slechts één sport – ‘ze gaan ervoor’, vaak als volledig beroep. Volkomen opgefokt hebben ze, zoals de zender het voortdurend inpepert, ‘het komend jaar slechts één missie’.

Is die ‘missie’ eenmaal volbracht – winnen of minstens tweede worden in hun specialisatie – dan is daar het ‘emotiemoment’. Volkomen voorgekookt is dit, dag in dag repeteert de internationale sportzender bij elke ‘break’ beelden van dolzinnige verliezers of winnaars, wier emotionele uitbarstingen steeds een eenvoudig sjabloon volgen.

All sports! All emotions! De zelfreclame van Eurosport.

Een gruwelijke ontwikkeling is intussen ingang gezet. In de reclames wordt het voorgesteld alsof ook de amateur eigenlijk een sport-specialist is, iemand die in elk geval qua kleding en qua – ja zeker – emoties deze top-specialist kan nabootsen.

Eurosport gaat bondjes aan met perfide ministeries van prachtige oorden. Madeira.Eurosport.com – om er een te noemen. In een onvoorstelbare mooie natuuromgeving zie je lieden in fel gekleurde professioneel tenues joggen, klimmen et cetera. Ook de verderfelijke beelden van door prachtig Argentinië rauzende raceauto’s en motoren horen hier thuis.

We zijn bezig de wereld te verexperiencen – tot er geen wereld over is, om nog een echte ervaring in op te doen. Volgens McLuhan produceert een overdosis opwinding juist verveling. Al eerder schreef die andere onvolprezen linkse Walter Benjamin over ervaringsarmoede. Precies dat is waar we en masse op afstevenen.

Bevalt u dit blog, stuur het door aan vrienden en kennissen
Bekijk ook mijn andere blog: sierksmatwee.woordpress.com

ARGENTIJNSE JUNTA

Kun je met wat stelligheid beweren dat tuig doorgaans dommer is dan de goedwillende burger?

Er zit wat in. Hoe vaak vindt de politie niet stapels bezwarende spullen bij lieden met slechte bedoelingen – alsof die niet alleen het slechte in de zin hebben, maar daarop ook trots zijn.

Ook op georganiseerd niveau is het tuig vaak zeer stom. De Stasi-archieven zijn een goed voorbeeld, idem de efficiënt geordende gegevens van de nazi’s die weliswaar hele concentratiekampen onder de zoden probeerden te laten verdwijnen, maar tegelijk de papieren bewijzen voor hun doodzonden netjes bewaarden.

Nu weer de Videla-junta van Argentinië. “De Argentijnse luchtmacht is tijdens een schoonmaak gestuit op geheime documenten uit de junta periode.” [VK6.11] Dat ze iets vinden over de gruwelijke moorden op linkse lieden, het kan, maar daarvan weten we al voldoende om er zeker van te zijn.

Veel interessanter lijkt de vondst van stukken die “tonen dat de Verenigde Argentijnse Banken de junta financieel steunden.” Daarvan wist ik althans niets.

Zo wordt de gelijkenis van een militaire junta met fascisme weer iets eenvoudiger. Ooit maakte John Heartfield die prachtige verzetsposter. Je ziet daarop Hitler met zijn geheven handje, tot achter het eigen hoofd; daarin legt een anonieme andere hand een vermogen aan biljetten. Tekst eronder: Millionen stehen hinter mir.

Bankfascisme, het trefwoord.