In 1938, nam theateracteur Orson Welles deel aan een radio dramatisering van H.G. Wells’ roman The War of The Worlds – tijdens het piekuur met de meeste luisteraars. Pas later werd hij een beroemd filmacteur. Voor de radiomicrofoon las hij zijn script zo indrukwekkend goed voor, dat luisteraars inderdaad geloofden dat Marsmannetjes in Amerika waren geland – een ervaring die ongeveer hetzelfde doemgevoel moet hebben opgeroepen, als zoveel decennia later het instorten van de Twin Towers, geruïneerd door buitenlanders. Tenslotte is het territorium van de USA God’s Own Country, slechts bedoeld voor blanken, een paradijselijk geschenk van onze Lieve Heer aan Christelijke Europeanen, uiteraard vergezeld van hun even blanke Eva’s. Het werd een paar eeuwen door Amerikanen beschouwd als onaanraakbaar…Toen ze Welles op de radio tekeer hoorden gaan, zwermden ze de straat op – in bolle paniek.
Het kan niet slechts de economische crisis geweest zijn die deze hysterische paniek voedde, ook al ontwrichtte die nog steeds het land. Mensen waren intussen aan die crisis gewend, de Great Crash die al in 1929 begon.
Ik durf de hypothese aan dat dankzij een rare cocktail van ideologische en geografische factoren, Amerikanen altijd al het slachtoffer zijn geweest van waandenkbeelden, in het bijzonder wanneer ze paranoïde gebeurtenissen verzinnen zoals invasies door aliens, vijanden onder je bed, communisten in je kantoor, pedofiele Demoraten die je kinderen verkrachten et cetera. McCarthy, vanzelfsprekend samen met zijn maatje Nixon, bespeelden dit orgel op vileine wijze; sindsdien praktiseren hun leerlingen het vogel verschrikken en angst aanjagen.
Amerikanen kennen een lange geschiedenis van sektarisme – alle religie tendeert ernaar tot sekte te worden, dit vicieuze tandem van afsluiting en uitsluiting, de twee bubble oplossingen voor wat Erich Fromm ‘de angst voor de vrijheid’ heeft genoemd. Die uitdrukking verwijst naar een diepgewortelde angst, die werd gevoed door de langdurige oorlogen tegen de oorspronkelijke bewoners van Amerika, Indianen die er al woonden voordat het territorium door Europeanen werd bezet en opeens werd verondersteld slechts bedoeld te zijn voor de Blanke Man. Daarbij komt de eenzame uitgestrektheid van de USA, waarin iemands ziel al te gemakkelijk zoekraakt, hetgeen die angst voor de vrijheid verder aanwakkerde. Des te overdrevener prijzen de Yanks Vrijheid in abstracto aan…
Die al vroeg aanwezige sektarische verslaving aan Fake News – al was het alleen maar het ongebreidelde, naïeve want letterlijke geloof in de boodschap van het Evangelie – is alleen maar sterker geworden en werd in deze failed nation recentelijk maar al te makkelijk gepopulariseerd door de hedendaagse Trumpiaanse informatieoorlog. Amerika is het land waar de kunst van het adverteren werd uitgevonden. Denk aan Roger O. Thornhill’s pointe, in de film North by Northwest, dat “in de wereld van het advertentiewezen zoiets als liegen niet bestaat – er is slechts sprake van nuttige overdrijving.” Vervolgens werd de advertentie industrie de meest effectieve motor van het kapitalistisch consumentendom.
Voor de objectieve buitenstaander, die slechts probeert te observeren, blijft het verbluffend waarin Amerikanen al niet in weten te geloven – zowel op het gebied van de godsdiensten, als inzake wat hen door commerciële verkopers wordt beloofd. Wellicht gaat het niet te ver, om het Amerikaanse adverteren niet slechts als een geloofsartikel te beschouwen, maar tevens als de politieke kern van het in de USA-Constitutie beleden recht op vrijheid van meningsuiting.
Deze merkwaardige acceptatie van de merkwaardigste soorten informatie kan echter kwalijke, zo niet gewelddadige gevolgen hebben. Jean Baudrillard wees ooit op het rampzalige effect van het zogenoemde ‘Tonkin Incident’ – een in de media gefalsifieerde ‘invasie’ in Vietnamese wateren door Vietnamese schepen die vervolgens in verondersteld internationale wateren Amerikaanse schepen aanvielen. Het werd de proloog voor de officiële deelname van de USA aan de Vietnamese oorlog, een fake voorwendsel, zo niet een alibi voor politici die zo konden doen wat ze toch al wilden doen. Hooggeplaatste functionarissen logen het congres voor.
Je kunt ook denken aan het beruchte ‘Powell Point’ – de in elkaar geflanste serie ‘opnamen’ die aan het congres en later aan de VN werden getoond, van wat Frank Zappa guitig de muffins of mass destruction zou noemen – dit, door de Amerikaanse Generaal Colin Powell, die zelf werd belazerd door de eigen CIA. Het leidde tot het besluit Irak te bombarderen en binnen te vallen – alweer een Amerikaanse oorlog op vreemde bodem. De Amerikanen – opnieuw zelf de aliens.
Vandaag, na mijn wandeling door de velden en heuvels van la France Profonde, is echter een ander soort buitenaards monster voor mij van groter belang – aliens, waarachtige Frankensteinse monsters, die wel degelijk werden geboren in de USA. Vandaar de inleiding hierboven. In dit geval gaat het niet om waandenkbeelden, maar om echte Tovenaars- Machines waarmee – hun gewoonte getrouw – de leerlingen aan de haal gingen zonder de monsters nog te kunnen temmen, monsters die almaar groeiden en agressiever werden. Aanschouw de alien, als het ware een giftige slang, waarmee ik vanochtend op mijn wandeling in het Paradijs werd geconfronteerd:
.
.
Al voorafgaande aan de Eerste Wereldoorlog begonnen Amerikanen met het uitvinden en produceren van dergelijke buitenaardse wezens voor hun agrarische industrie in wording – tractors, oogstmachines, combines… In het begin waren het echter nog vrij kleine dingen, met schattige kleine banden en een leuk stuur. Dit type tractor zag ik nog in de garage van mijn grootvader in Friesland, onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog; hun productie ging daaraan al vooraf:
.
.
Daarna begonnen ze decennium na decennium steeds meer Dinosaurus-achtige proporties te krijgen, weliswaar niet antediluviaans, maar al te hedendaags en zeer werkelijk. De American dream of dreams, ook wel genaamd ‘Kapitalistische competitie’, zorgde voor de snelle verspreiding van deze monsters over de hele wereld. Aanschouw hun omvang nu:
.
.
In de mijnbouwindustrie groeiden de machines helemaal buiten hun voegen, zoals dit enorme monsters aantoont dat te zien is in de film Koyaanisqatsi. Zulke machines hebben banden die tweemaal zo hoog zijn als de lengte van de man die hen bestuurt:
.
.
Boeren waren altijd en overal reeds conservatief, echter nog conservatiever in Amerika – het zijn daar anti-statelijke, conservatieve anarchisten, evenzogoed als christelijke fundamentalisten. Ze hebben echter een excuus om zo te zijn verworden, een alibi dat kan worden samengevat in de formule van De Kapitalistische Industrialisering van de Landbouw, een proces dat hen via de omweg van de banken in een dodelijke houtgreep nam.
Elke generatie van deze agro-monsters moest immers worden gefinancierd. Marx’ wet van de ‘morele slijtage’ van machinerie gaat in dit geval op: het ‘ouderwets’ worden van uitstekend functionerende machines, eenvoudig omdat nieuwe, later uitgevonden machines productiever zijn, en het dus onvoorwaardelijk nodig wordt om deze aan te schaffen en de ouder machines te vervangen, op straffe van uitsluiting door de markt. Dus – de gang naar de bank en het vragen om een lening. Paradoxaal genoeg hebben al die conservatieve boeren met hun gemekker over staatsbemoeienis het vooral over hun veroordeeld zijn tot een schuldenlast aan de private banksector.
Aldus, staan daar opeens langs fraaie landelijke paden door mijn zoet Frankrijk van die gruwelijk grote machines; en aldus denderen de monsters met gruwelijk kabaal langs mijn kleine boerenwoning – over smalle paden die voor paardenkarren en wandelaars zijn gemaakt, over smalle wegen die slechts geschikt zijn voor kleine auto’s.
.
Sierksma, La Roche 21.9/2022, Equinox
Sierksma's Sores 