COLLABORATIE IN BED

Er is een studie uitgekomen over de vleselijke banden tussen Hollandse meisjes/vrouwen en bezettende Duitse soldaten.

 

Laura Fahnenbruck toont volgens de Volkskrant [4.11.15] aan, dat de Duitse bezetter contacten tussen de seksen van beide nationaliteiten aanmoedigde. ‘Onze vrouwen golden als goede kandidaten voor een kansrijke verbintenis’. Het omgekeerde vonden de Nazi’s van Franse vrouwen: Die zouden ‘geraffineerd en potentieel gevaarlijk’ zijn.

 

 

 

Arme moeder van me. Ze was koerierster en getrouwd met een verzetsman – dat kan als Hollandse betrouwbare vrouw toch niet, dan ben je immers kansrijk voor een Mof! Wellicht schuilt mijn vergissing in het feit dat ze Friezin is. Maar ook dan: De aanmoediging van hogerhand van Duitse soldaten om het met Nederlandse vrouwen te doen betrof de veronderstelde rasverwantschap. Die gold ook zeker Friezinnen.

 

Nu hoeven we ons in dit schrijven niet te laten leiden door fascistische vooroordelen. Het is bekend dat fascisten van zowel Duitse als Italiaanse origine weinig ophadden met het intellect of met de ‘dociele aard van de vrouw’. Ze dienden als fokvee voor een verondersteld Herrenras – of dit nu blank Duits, dan wel gekleurd Italiaans was.

 

Interessanter is het, dat ondanks deze denigrerende benadering de vrouwen zelf massaal vielen voor het uniform en voor de ‘viriele uitstraling’. De feministe Macciocchi heeft min of meer aangetoond dat zonder de vrouwenstem Mussolini het niet gered zou hebben. Scola’s film Una giornata particolare lijkt erop gebaseerd. Bij Herr Hitler zou ik aan zo’n stelling twijfelen…

 

Zijn zulke verbintenissen verwerpelijk? ‘Zedenverenigingen van meestal christelijke signatuur’ vonden van wel [VK idem]. Hun bezwaren golden echter niet het politieke aspect van deze bedcollaboratie, maar onder andere syfilis en de ‘moderne’, dat wil zeggen buitenechtelijke seksuele moraal.

 

Voor een waarachtig ongelovige lijkt het politiek-ethische aspect echter interessanter. Dit werd uitgelicht in de film van Resnais, Hiroshima mon amour, waar het verschijnt in zowel de Japanse als in de Europese context. Hier in Frankrijk, in Nevers – de liefde tussen een bezetter en een lokaal meiske. Ik leg even nadruk op ‘liefde’. Zonder twijfel zal het verwerven van kledij en nylons heel wat vrouwen meer hebben verleid dan die uniformen. Maar vaak was er verliefdheid in het spel.

 

Verdienden die vrouwen het om na de oorlog door hetzij ‘het verzet’, hetzij ‘boze burgers’ als ‘moffenhoeren’ wreed aan de schandpaal te worden genageld – dit, door hen in het openbaar kaal te scheren en uit te kleden?

 

Ik denk van niet. Is er geen landverraad in het spel, dan geldt me dunkt ‘Baas in eigen buik’.

In tegenstelling tot een extreme versie van het feminisme die ‘het persoonlijke’ beschouwt als ‘politiek’, beschouw ik het tedere scherm tussen het openbare en het private als een groot goed. In de Moderniteit hing dat scherm er nog, alleen de gruwel van een oorlog haalde het tijdelijk neer. Daarna werd het weer opgehangen, althans in Europa waar het erotische wel en wee van politici geen invloed had op hun politieke carrière. Men denke aan Mitterrand die niet wegens zijn maîtresse werd achtervolgd door paparazzi (waar dit wellicht wel had moeten worden gedaan wegens zijn dubieuze oorlogsverleden…)

 

Intussen reet de Postmoderniteit dit scherm uiteen, intussen werd al het private openbaar en vice versa. Wat de oorzaken hiervan ook zijn, je kunt dat extreme feminisme als de uiteindelijke overwinnaar uit de seventy’s beschouwen – ook als ze nu, met minder succes, de minder fijne kanten van die kortsluiting aan de kaak willen stellen.

 

BEZOEK OOK MIJN ANDERE BLOG sierksmatwee.wordpress.com

DUITSERS EN NAZI’S

Iets is er aan mijn aandacht ontsnapt – een discussiebijdrage van ’de antifascistische heren Van der Pijl en Graaff’. Zo werden ze omschreven door L. M. Verhoef uit Overdinkel. [VK 11.1.14] Bij gevolg weet ik ook niet waaraan deze ‘heren’ iets bijdroegen.

Wel staat er in de bijdrage van Verhoef iets dat correctie behoeft. Hij schrijft:

“Kwalijker is dat Van der Pijl en Graaff geen onderscheid weten te maken tussen Duitsers en Nazi’s.” [Mochten de twee dit inderdaad niet doen, dan is dit kwalijk.] ”Zij doen zo vooral onrecht aan de vele miljoenen na 1945 geboren Duitsers die geen enkele sympathie koesteren voor het Hitler-regime.”

In die laatste zinsnede zitten twee kwalijke vergissingen, een morele en een cijfermatige.

Er wordt door de identificatie van ‘Duitsers’ en ‘Nazi’s’ vooral onrecht gedaan aan honderdduizenden Duitsers die al vóór de Tweede Wereldoorlog, maar ook tijdens, socialist of communist waren en dit bleven – vaak zelfs in het verzet. Die Weisse Rose, om maar iets heel bekends te noemen.

De vaststelling dat ‘de miljoenen Duitsers, geboren na 1945 geen enkele sympathie koesteren voor het Hitler-regime’ is natuurlijk ook een gotspe. Van neonazi’s tot en met foute rechters en politieagenten – wie zijn geschiedenis bijhoudt, weet dat Verhoef uit zijn nekharen schrijft.

11.1.14

DE ROY VAN ZUYDEWIJN

Wat graag had onze verscheiden ZKH de Prins zich Bernhard de Roy van Zuydewijn willen noemen. Tenslotte is Edwin niet alleen een gestudeerd man, hij is ook nog eens gepromoveerd aan een Oxford college. Los van de kwaliteit van zijn proefschrift, waarover me niets bekend is, is hij zo getiteld op een wijze waaraan de Prins niet kon tippen.

Op een foto zie je Bernhard in zijn ‘werkkamer’. Hij telefoneert. Wellicht het enige dat hij er deed. Op de achtergrond zie je zo’n met kostbare, doch nimmer geopende ‘oude’ banden gevulde boekenkast. Tot nu toe vond ik in interviews en wat dies meer zij geen verwijzing naar de leesvaardigheid van de Prins. Lezen was hem vast en zeker niet snel genoeg.

Zou het pure kinnesinne geweest zijn dat Bernhard de Roy door een of andere geheime dienst liet ‘natrekken’, een officiele speurneus die we er in dit kikkerland op na houden? Gewoon bang, om iemand in de familie te krijgen die hem onder de tafel kon lullen? Corpsballen onder elkaar, zeg maar.

We mogen zeker niet vergeten dat Bernhard waardering had voor Hitler, een beetje zoals de VVD’er Van Baalen dit had voor Glimmerveen – ook al een dubieuze voorkeur. Bernhards fameuze brief aan de Führer eindigde met “Met uitdrukking van mijn oprechte verering en de hartelijkste en beste wensen voor de Rijkskanselier.” Was getekend: “Ihr sehr ergebener Bernhard Prinz Zur Lippe-Biesterfeld.”

Uitgeverij De Verbeelding gaf in 2005 een chique boek uit over onze KH – katernen, prachtpapier, een harde band. The works! Wat opvalt is de matige kwaliteit van de door Bernhard zelf genomen foto’s. Dit lijkt hij te hebben willen compenseren door zich met regelmaat met een camera in de hand te laten fotograferen. Die voorkeur voor camera’s kan ik maar niet los zien van de drang om Edwin de Roy van Zuydewijn te laten ‘natrekken’. Bernhard – een soort gluurder.

Hij was het type branieschopper met mazzel. De Tweede Wereldoorlog was zijn godsgeschenk, zo kon hij opeens die militair worden in zo’n operette-uniform. Argentinië was nooit ver weg. Misschien daarom die waardering voor Hitler… Altijd de jongen van de snelle auto en de nog snellere vliegtuigen. En waar heb je die in zulke groten getale als in een serieuze oorlog!

Na die oorlog kon hij er geen genoeg van krijgen – ging wat rommelen bij Lockheed. Nog steeds de branieschopper. Je ziet de man met zonnebril en al de burelen van deze vliegtuigfabriek binnenmarcheren en op hoge toon, maar met een gulle lach zijn zegje doen. Vanzelfsprekend in uniform. Toen hem dat tenslotte werd afgepakt knapte er iets in de man.

Omdat er voor hem in de oorlog als strijder weinig eer viel te behalen, liet hij het vliegtuigje waarin hij leste maar fotograferen. Zelfs nadat hij ermee crashte en over de kop sloeg. Dus toch een oorlogsheld!

Posthuum medelijden heb ik met Koningin Juliana.

9.12.13

ARGENTIJNSE JUNTA

Kun je met wat stelligheid beweren dat tuig doorgaans dommer is dan de goedwillende burger?

Er zit wat in. Hoe vaak vindt de politie niet stapels bezwarende spullen bij lieden met slechte bedoelingen – alsof die niet alleen het slechte in de zin hebben, maar daarop ook trots zijn.

Ook op georganiseerd niveau is het tuig vaak zeer stom. De Stasi-archieven zijn een goed voorbeeld, idem de efficiënt geordende gegevens van de nazi’s die weliswaar hele concentratiekampen onder de zoden probeerden te laten verdwijnen, maar tegelijk de papieren bewijzen voor hun doodzonden netjes bewaarden.

Nu weer de Videla-junta van Argentinië. “De Argentijnse luchtmacht is tijdens een schoonmaak gestuit op geheime documenten uit de junta periode.” [VK6.11] Dat ze iets vinden over de gruwelijke moorden op linkse lieden, het kan, maar daarvan weten we al voldoende om er zeker van te zijn.

Veel interessanter lijkt de vondst van stukken die “tonen dat de Verenigde Argentijnse Banken de junta financieel steunden.” Daarvan wist ik althans niets.

Zo wordt de gelijkenis van een militaire junta met fascisme weer iets eenvoudiger. Ooit maakte John Heartfield die prachtige verzetsposter. Je ziet daarop Hitler met zijn geheven handje, tot achter het eigen hoofd; daarin legt een anonieme andere hand een vermogen aan biljetten. Tekst eronder: Millionen stehen hinter mir.

Bankfascisme, het trefwoord.

MYSTIEKE ONZIN

Dominee Marieke Brouwer bepleitte onlangs in Mens&Interview, ( NRC 22.5) ‘een geloofstaal’ als ideaal medium om ‘te spreken over wat niet in woorden te vangen is’, ‘geloofstaal’ als middel om de waarden van ‘liefde, medeleven, mededogen, saamhorigheid, verzoening en genade te cultiveren en te delen’.

Met recht vraagt de interviewer of dit geen slechte poëzie oplevert. Kwalijker is echter Brouwers omschrijving van haar mystieke ideaal: ‘De ervaring dat je je eigen ego, je eigen ‘ik’ overstijgt en samenvalt met iets dat groter is dan jezelf’.

Zijzelf denkt daarbij aan ‘God’. Haar omschrijving dekt echter moeiteloos de fameuze slogan tijdens een nationaalsocialistische rally in Hitler-Duitsland: Du bist nichts, dein Volk is alles!

Het is niet zozeer de erbarmelijk slechte poëzie van onze zwevo’s die moet waarschuwen voor hun inhoudsloosheid, als wel deze hyperabstracte definitie van het eigen ideaal. Daar valt ongeveer alles onder dat buiten direct egoïsme valt – elke massabeweging van welke politieke of andersoortige signatuur dan ook. Een beetje voetbalfan zal me gelijk geven.

Om voor zulke uitspraken ‘theologie’ te gaan studeren… Mijn vader, een gemankeerd theoloog, zei altijd dat het geen wetenschap is, zelfs geen vak.

25.5/12