NEDERLAND BEELDCULTUUR?

Lezen sommige artikelenschrijvers hun stuk wel door, nadat het af is? Of hebben ze eigen, innerlijke tegenspraken gewoon niet door?

Ariejan Korteweg schrijft naar aanleiding van de ééndagskomst van Hollande naar Den Haag over de beide landsculturen als personages die elkaar al of niet zouden kunnen ‘omarmen’. [VK 20.1.14] Dat is een raar beeld.

Maar daar blijft het niet bij. Aldus plaatst hij die beide culturen tegenover elkaar:

“Anders dan het op beelden gerichte Nederland is de Franse cultuur uit woorden gebouwd.” Wablief! schreeuwt het dan in mij. Even verderop schrijft hij vrolijk verder dat “een Fransman de dingen mooier maakt dan ze zijn” en hij wijst op de “luxeproducten van de cosmetica” – toch beeldgerelateerde zaken, lijkt me.

Maar het is ook onzin. Nederland is zeker geen beeldcultuur, althans dit eeuwen niet geweest. Ons spreekwoordelijk Calvinisme sloot dit nauwgezet uit. We zijn op woorden en exegese gebouwd.

Daarbij: Hollande stamt van calvinistische Nederlanders af die zich later tot het katholicisme bekeerden. Ik denk dat alleen Rutte en Hollande elkaar kunnen omarmen – beeld danwel woord danwel cultuur heeft er weinig mee van doen.

Het artikel beslaat acht kolommen. Er staan nog wel meer dooddoeners in. Een dooddoener is echter een kleinere zonde dan een contradictie.

20.1.14

FRANKRIJK ONTKLEED

“Frankrijk moet meer doen. Dat weet het zelf ook.” Aldus vanochtend onze minister Dijsselbloem in het FD.

Hoe zo: “Dat weet het zelf ook”? Alsof het land een persoon is met een geweten en een wil. Onzin. Frankrijk is een complex land, waarin nog krachten aan het werk zijn die in andere landen zijn versleten of zelfs verdwenen. Zoiets noemen we geschiedenis.

Omdat het syndicalisme daar zo’n beetje begon, heeft het de meest krachtige vormen ontwikkeld, die nu nog overleven. Een diepgewortelde cultuur van revolte heerst, die elders, maar ook in Frankrijk zelf per abuis wordt versleten voor revolutie.

Dus gaat men bij elke serieuze aanslag op het ’Franse leven’ krachtig de straat op.

De tragiek van een aardige, linkse president is wel dat hij het steeds een beetje eens is met al die opgewonden lieden – en hen dan hun gelijk geeft door een maatregel in te trekken.

Kort samengevat: Er is niets op tegen wanneer ook in Frankrijk wat langer gewerkt wordt, het pensioen begint er wel erg vroeg. Ook daar wordt men fitter ouder en de kapitalistische ‘wereldeconomie’ kent geen genade.

Maar om nu dat goddelijke Franse leven uit naam van Het Kapitaal om het leven brengen… Ik huiver ervan, zeg maar als demi-Francais die er steeds een half jaar woont.

Nu al toont onderzoek aan dat ‘de Franse keuken’ zich steeds meer beperkt tot de restauranttafel; in het gezin, waarin net als elders beide ‘partners’ werken, is zowel het eetgenot zelf, als de kookkunde op z’n retour.

Overal in het land probeert men die vrije middaguren af te schaffen – uren waarin men niet alleen gul en rustig eet, vaak in gezelschap van anderen, maar waarin ook een dutje wordt gedaan of de liefde wordt bedreven.

Ik zou het verband tussen feitelijke ‘erotiek’ en deze ‘zuidelijke’ levenswijze wel eens onderzocht willen hebben. Het is niet alleen dat malle gereformeerde geloof hier dat ons tot tegelijk preutse en vunzige lui heeft gemaakt. Het is denk ik ook ons liederlijke arbeidstempo, onderbroken door een half uurtje schaft met wat boterhammen uit een zakje en een glas melk dat daaraan schuld heeft.

22.11.13