NABESTAANDEN FABRIEK

Op herhalingsoefening. Postmoderniteit betekent het verscheuren van het ooit delicate scherm tussen privaat en openbaar. Het inkijkje in ieders innerlijkste gevoelens, ook op momenten waar het gaat om kwesties die vroeger openbaar en politiek heetten.

 

Postmoderniteit is gewilde bewaking en zelfbewaking, een behoefte waargenomen te worden om via die omweg te bestaan. Tegelijk is het de aandrift alles wat er aan ‘emoties’ opborrelt in de grote groep te gooien.

 

Martin Walser, in Angstbloesem:

 

“TV-gedoe: Het gaat alleen om bekeken worden. Door één of twee miljoen mensen. Elke kijker beleeft door degene die hij bekijkt het bekeken worden. En is betrokken. Zolang hij kijkt is hij een bekekene. Zover heeft geen enkele vroegere religie het gebracht. Nu en in alle eeuwigheid.”

 

Kun je het mooier zeggen? De nabestaandenfabriek is hier de culminatie van.

 

Elk van ons is een nabestaande; dwars door de geschiedenis heen was ieder mens een nabestaande. Herdenken van en rouwen om wie verdween is van de eeuwigheid. Tot voorkort was dit echter een private aangelegenheid.

 

Pas recent word je in de media, maar ook in de treincoupe of in de bus, voortdurend geconfronteerd met uitdrukkingen van andermans verdriet of geluk. Verzaligde, soms gewoon opgenaaide gezichten van lieden die sms’jes uitwisselen over hun intimiteiten; telefoongesprekken, als lag je aan bij geliefden in hun bed; huilpartijen van mensen die het ‘uitmaken’ via een sociaal medium.

 

Of het nu gaat om ‘MH17’ of om de ‘Gevallenen In de Javazee’ – jouw volstrekt onbekende lieden komen aanlopen met hun innerlijkste gevoelens en hun zorgen over ergens op de wereld zoekgeraakte lichaamsdelen of het onderzees opruimen van wrakken die ‘een oorlogsgraf’ zijn.

 

Dames en Heren Leedverwerkers – verwerk uw leed toch niet tijdens nieuwsuitzendingen die zouden moeten gaan over hoe op dit moment door bombardementen en aanslagen al weer nieuwe nabestaanden worden geproduceerd!

 

Nieuws was ooit openbaar nieuws – berichtgeving over wat ons allemaal aangaat of zou moeten aangaan. Tegenwoordig is veel nieuws non-nieuws over privaat leed. De behoefte aan meeleven met andermans medeleven en verdriet is postmodern geëxplodeerd.

 

Sierksma 1.3.17