NABESTAANDEN TE GEEF

Toen ik mijn nieuwe woord ‘nabestaandenfabriek’ ging gebruiken, wist ik niet welke producten er nog meer van de lopende bad zouden rollen. Ik had het in eerste instantie slechts over de misselijk makende NOS journaalshow, waarin, maand in maand uit, nabestaanden van willekeurige welke ramp uit een ver verleden nog eens tweedehandse verdriet mogen uitstalen.

Als reactie schreef ik toen: “Wij zijn toch allemaal nabestaanden…; zulk verdriet is privé, ook als de ramp een politiek feit mag zijn.” Nu blijkt er iemand te zijn die niet zoals ik geïrriteerd is door dit fenomeen van tweede hands janken op de TV en 50 seconds of world fame in the Netherlands, als wel politiek snugger. Hij vindt dat al die MH17 nabestaanden gebruikt worden voor misinformatie over de Oekraïne, en hij dacht: ik ga ook mis-informeren, ik stel me voor als de ‘broer van een MH7 slachtoffer’ en leg mijn claim inzake de Oekraïne op tafel.

Nu is iedereen kwaad op deze Hochstapler. Maar ik vind hem vooral clever. Een al te groot verschil met die andere nabestaanden in hun eindeloos repeterende show op de TV zie ik ook al niet. Het loop nog slecht met me af.

Sierksma, 16.1.18

NABESTAANDEN FABRIEK

Op herhalingsoefening. Postmoderniteit betekent het verscheuren van het ooit delicate scherm tussen privaat en openbaar. Het inkijkje in ieders innerlijkste gevoelens, ook op momenten waar het gaat om kwesties die vroeger openbaar en politiek heetten.

 

Postmoderniteit is gewilde bewaking en zelfbewaking, een behoefte waargenomen te worden om via die omweg te bestaan. Tegelijk is het de aandrift alles wat er aan ‘emoties’ opborrelt in de grote groep te gooien.

 

Martin Walser, in Angstbloesem:

 

“TV-gedoe: Het gaat alleen om bekeken worden. Door één of twee miljoen mensen. Elke kijker beleeft door degene die hij bekijkt het bekeken worden. En is betrokken. Zolang hij kijkt is hij een bekekene. Zover heeft geen enkele vroegere religie het gebracht. Nu en in alle eeuwigheid.”

 

Kun je het mooier zeggen? De nabestaandenfabriek is hier de culminatie van.

 

Elk van ons is een nabestaande; dwars door de geschiedenis heen was ieder mens een nabestaande. Herdenken van en rouwen om wie verdween is van de eeuwigheid. Tot voorkort was dit echter een private aangelegenheid.

 

Pas recent word je in de media, maar ook in de treincoupe of in de bus, voortdurend geconfronteerd met uitdrukkingen van andermans verdriet of geluk. Verzaligde, soms gewoon opgenaaide gezichten van lieden die sms’jes uitwisselen over hun intimiteiten; telefoongesprekken, als lag je aan bij geliefden in hun bed; huilpartijen van mensen die het ‘uitmaken’ via een sociaal medium.

 

Of het nu gaat om ‘MH17’ of om de ‘Gevallenen In de Javazee’ – jouw volstrekt onbekende lieden komen aanlopen met hun innerlijkste gevoelens en hun zorgen over ergens op de wereld zoekgeraakte lichaamsdelen of het onderzees opruimen van wrakken die ‘een oorlogsgraf’ zijn.

 

Dames en Heren Leedverwerkers – verwerk uw leed toch niet tijdens nieuwsuitzendingen die zouden moeten gaan over hoe op dit moment door bombardementen en aanslagen al weer nieuwe nabestaanden worden geproduceerd!

 

Nieuws was ooit openbaar nieuws – berichtgeving over wat ons allemaal aangaat of zou moeten aangaan. Tegenwoordig is veel nieuws non-nieuws over privaat leed. De behoefte aan meeleven met andermans medeleven en verdriet is postmodern geëxplodeerd.

 

Sierksma 1.3.17

 

 

 

 

EIGEN PINK EERST

De Hollandse nieuwsgaring op de televisie is sowieso licht hysterisch en uiterst dunnetjes. Het NOS-journaal heeft vaak iets weg van Pinkeltje. De keuze van de zogeheten items is erbarmelijk en de volgorde van behandeling ervan soms gewoon godgeklaagd.

 

Wie in Nederland informatief van het televisienieuws moet leven, krijgt de indruk dat het in de buitenwereld heel erg eng is, terwijl het binnen de grenzen ‘toch best wel’ meevalt. Af en toe mag clown Wilders opdraven om via de omweg van zijn kakelonzin deze indruk van ‘prima’ te herbevestigen.

 

Eén kwestie als voorbeeld. Intussen zijn de letters M en H op mijn toetsenbord samen met de cijfers 1 en 7 onzichtbaar gemaakt. Ik kan er niet meer tegen ze te zien. Fuck you MH17 en fuck you de ‘resten’ en de ‘nabestaanden!

 

Op de golfslag van de mediale anti-Rusland campagne die begon na de imperialistische inname van de Krim en na het militaire gestook in de Oekraïne, spannen ‘nabestaanden’ van de ‘vliegtuigramp’ samen met het journaille. Tot op de laatste vinger en het laatste botje!

 

Zelfs als de krant meldt: ‘Geen aanwijzingen voor meer MH17-resten’ wil Jan en alleman de zoveelste ‘missie’ om ginds wat te gaan spitten en wroeten. Alsof het voor die botjes en vingertjes ook maar iets uit maakt of ze daar verrotten of hier.

 

Schande echter, dat er na zo lange tijd nog weer een lichaamsdeeltje wordt gevonden! Door wie? denk ik dan direct – lijkenpikkers, souvenier-schoffelaars? Doet er ook niet toe. Het is geen nieuws, maar het krijgt wel die status van nieuws dankzij het NOS-journaal.

 

Eigen pink eerst! Wablief! Een Hollandse pink gesneuveld in den vreemd. Ai – de onderste teen boven! Zouden al die ‘nabestaanden’ gewoon Wilders-trollen zijn?

 

Je wilt toch enige concurrentie aangaan met een land als de USA waar vanuit Vietnam ooit al body bag na body bag terug werd gevlogen – en nu weer uit Jemen.

 

Wij willen onze eigen Hollandse oorlogslijken! Zo niet een heel lijk, dan toch wel een hele vinger.

 

Heer, zegen deze delen en zegen de minkukels die Warhols adagium misbruiken: op de Hollandse beeldschermen 5 minuten wereldroem voor de ’nabestaanden’.

 

Sierksma 17.2.17

HEIMAT EMOTIE

Heimat – een Duits woord dat door de Duitse geschiedenis is besmet. Vreemd dat, wanneer de Grieken apetrots op hun vaderland zijn, het juist de Duitsers zijn die zich daarover het meest lijken op te winden. Alsof ze patent op de notie hebben aangevraagd.

 

Trouwens, de Hollanders kunnen er ook wat van. De mediale hysterie van en over de ‘nabestaanden’ na De Vliegramp zal later voer zijn voor de hongerige socioloog. Let wel – Hollandse nabestaanden.

 

Wie ouder wordt voelt zijn Heimat verkleinen – eenvoudig omdat je dan minder beweeglijk, minder reislustig wordt. Het is wel goed zo… Van je land, wordt het de streek, dan de stad en ten slotte je huis.

 

Mijn moeders reikwijdte zal zo’n veertig meter bedragen, die schuifelt wat door de gangen en kamers heen, achter de rollator aan. Ook in haar binnenkamer is de wereld intussen heel klein geworden, al wil ze bij een schaatswedstrijd nog graag joelen voor ‘een Fries’.

 

In Frankrijk – waar ik een half jaar woon – gebeurt het zelfde met mij. Steeds minder reisjes, steeds minder picknicken, steeds meer op de cour en in het huis. Een lichamelijk defect maakt me intussen zo moe, dat fietsen ook nog maar mondjesmaat aan de orde komt.

 

Zou het dan zo zijn dat nationalisme en onzin als ‘eigen volk eerst’ in de oudere verwateren? Je mag het hopen. Is er nog iets waar van de idee dat met de jaren de wijsheid in de man komt. Maar ik vrees het ergste. Die onappetijtelijke aspecten van het Heimat-gevoel zullen vast het langst overleven – ook als er geen fysieke Heimat meer is.

 

 

LEED MELKEN

Het programma voor de oudjes, MAX, kondigde gisteren het programma van de avond aan. Er is weer eens iets met MH17, u weet nog wel, het vliegtuig. “En daar gaan we het vanzelfsprekend over hebben!”

 

Vanzelfsprekend hoezo? Vanzelfsprekend, omdat nu al een jaar lang vrijwel elk nieuwsuur, kletsprogramma en wat dies meer zij niet meer om die MH17 heen kan – vooral niet om ‘de nabestaanden’. Een documentairemaker die over hen een film maakt presteert het te zeggen: “Ik maak echt geen emo-films…”

 

Het houdt niet op. Nederland! Ook intussen vol-Hollands is het zoekraken van militaire filmpjes en politiek cruciale telefoontaps. Na verloop van tijd houdt met hier wel mee op – met het zoeken ernaar, wel te verstaan. Nu weer zo’n gesprekje tussen twee VVD-boefjes – Teeven en Van Reij. “Jammer, foutje – bij het tapen even aan Srebrenica gedacht. Wat een ellende toch, daar, toen…”

 

Wat voor mij persoonlijk ‘heel erg is’: steeds wanneer dat gemekker over het vliegtuig op de TV begint – de komkommer van het nieuwsjaar – moet ik denken aan die magistrale film met Daniel Auteuil: MR73, geregisseerd door Olivier Marchal. Krijg ik toch nog een goed gevoel bij het horen van MH17.