Tag Archives: Stradivarius

GELOOF IN VIOLEN

8 apr

Voor een beetje leek leek het al vanzelfsprekend. Waarom zou een goed gebouwde hedendaagse viool niet het zelfde fraaie geluid kunnen voortbrengen, als een door Stradivarius gebouwd instrument uit pak weg 1721, dat voor 12 miljoen euro werd verkocht?

Een blinde test – niet de eerste – toonde het weer eens aan. Toch laat ‘de beroepsvioliste Cecilia Bernardini’ over de twee Stradivarii die ze bespeelt optekenen: “Ze hebben een soort extra ziel. De kwaliteit is echt anders.” [VK 8.4.14]

Blijkbaar een viool met zelfs twee hele zielen! En dat ‘andere geluid’ is echt waar. Laten we het erop houden dat Bernardini een groot vertrouwen heeft in haar instrumenten. Misschien wel, zoals het kleine jongetje – ooit ondergetekende – die alleen wanneer hij niet met zijn schoenen op de richels tussen de stoeptegels neerkwam een goede dag tegemoet ging…

Leuk van een onzinkrant als de Volkskrant is de onsamenhangende bundeling van uiterst gevarieerd nieuws op dezelfde pagina. Direct onder dit stuk over de Stradivarius staat een artikel waarin onderzoek wordt besproken dat heeft aangetoond dat vertrouwen geen aangeboren eigenschap is.

Verbaasde me als oud-ingeschrevene aan een biologiefaculteit ook niet echt. Seks, vlucht en agressie – de drie fundamentele coördinaten van een organisme, inclusief dat van de mens. Daar zit vertrouwen niet bij.

Vertrouwen is een goedje dat je moet leren. En laat het nu volgens de grote systeemtheoreticus Niklas Luhmann ook nog eens de smeerolie zijn, waarvan het goed functioneren van elke samenleving afhangt!

Al heel lang luidt een adagium van me als volgt. Wie zich niet kan hechten aan dingen, kan zich niet echt hechten aan mensen. Die formule kwam al in het zogeheten hippietijdperk bij me op, een tijdsgewricht waarin talloze ‘sofiëen’ mensen wijs maakten dat een zich hechten aan ‘materie’ laag bij de gronds is. Je moet zo maar ‘alles kunnen achterlaten’.

Merkwaardig genoeg was diezelfde periode – de zogeheten sixties en seventies – ook de bakermat van het nog steeds overheersende postmoderne narcisme. Narcisme is het gebruikt van mensen en van het eigen zelf, als waren het dingen.

Hechting is een vorm van vertrouwen, zelfs een vorm van loyaliteit – al weer zo’n niet aangeboren eigenschap. Het is dus een goed teken dat mevrouw Bernardini zich heeft gehecht aan haar beide Stradivarii – ze zal een goede echtgenote en wellicht zelfs een goede minnares zijn.

Dat vertrouwen en loyaliteit fictief zijn, zeg maar ‘ideologisch’, maakt die twee eigenschappen slechts van meer belang – zeker, wanneer wetenschappelijk onderzoek de niet-erfelijkheid ervan heeft aangetoond.

Waardeert u dit blog, verspreidt het via uw facebook, twitter of andere social media.
8.4.14