LINKS TEGEN “RECHTSE VLOEDGOLF”

Steeds vaker hoor ik om me heen, of lees ik recent in krantencommentaren, dat een ‘links verbond nodig is tegen de rechtse vloedgolf’. Vandaag weer een stuk van de hand van de veelal scherpe en ook helder schrijvende historicus Von der Dunk. [VK 26.3.18]

Eerst even wat betreft de titel. Sinds mijn lezing van Karl Marx, ben ik allergisch voor natuurmetaforen die worden toegepast op sociale, politieke en economische verschijnselen. Marx leerde me dat het kapitalistische Spiel met mijn zinnen en met mijn gedachten aan het goochelen, en ervoor zorgt dat een reeks economische crises lijken op een serie natuurrampen – iets dat met ’s mensen doen en laten niets van doen heeft. Een misverstand.

Zo zint me die term vloedgolf van Von der Dunk niet, toegepast op Alt Right. Het doet een beetje denken aan die andere ‘denker’, die hij met mij verafschuwt: Wilders. Die had het destijds over een tsunami van immigranten die over Europa spoelde. Aan die natuurmetaforen heb je niks, wil je begrijpen wat er aan de hand is.

Von der Dunk is meestal juist goed in het begrijpen van wat er aan de hand is. Zo stelt hij, met anderen voor, om wat er rest van de PvdA met Groen Links en de SP te verbinden. Doe je het niet, dan “helpt ook Klavers winst ons bitter weinig.”

Maar Klavers winst helpt ons sowieso bitter weinig. Groen Links is het toon-voorbeeld van de postmoderne transformatie van de partijvorm in de bewegingsvorm: de nieuwe generatie surft mee op modieuze trends, mede dankzij Jopi popi meet ups, ‘doet een tijdje ergens aan’ – en is dan weer verdwenen. Dat oud-D66ers Groen Links aan een overwinning hielpen, en dit juist in wat vroeger Yuppenland heette, zegt al voldoende.

Maar gesteld dat we Von der Dunks advies opvolgen: beter aansluiten bij de spagaat waarin etnische minderheden zitten [eigen culturele achtergrond, wel sociaaleconomische belangen die ze delen met hun medelanders]; radicaal afstand nemen van het ‘marktdenken’ en de ideologisch uitverkoop van Links aan VVD en D66; aansluiting vinden bij de nog steeds sociaalbewogen linkse vleugel van het intussen ver-oerrechtste CDA, onder leiding van de het Wilhelmus joelende Buma et cetera… Gesteld dat we hierin slagen, kortom een nieuwe linkse partij weten te formeren, en geen beweging:

Dan is er een kink in deze kabel waarop al deze sympathieke plannen stuklopen [vreemde vergelijking, a la]. Dat is het totaal verval in de Postmoderniteit van niet alleen die partijvorm, maar vooral ook van de vakbondsvorm. Mijn stelling: zonder omvangrijke nationale vakbonden die een gelijkwaardige partij zijn in het overleg tussen staat, kapitaal en werkende massa’s, is zoiets als een vernieuwde sociaaldemocratie uitgesloten.

En deze nieuwe versterking van zo’n vakbeweging zie ik niet komen. Hooguit is er nog een kans op wat anarchosyndicalisme en wat shop steward achtige oplossingen [kortom: het Franse model, dat niet functioneert; en het Engelse model, dat niet functioneert].

Kortom: ik ben een zwartkijker, die de herleving van de sociaaldemocratie als utopie beschouwt. Zal dus Alt Right gaan winnen? Niet uitgesloten. Maar zeker zal het kapitaal vrijer spel krijgen dan het ooit al kreeg.

Sierksma 26.3.18

BRITSE WEERZIN

Thomas von der Dunk schreef een goed stuk over Engeland en de EEG, vooral ook over de Nederlandse verhouding tot Groot Brittannië in die EEG.  VK 6.12.12)

Engeland was steeds halfslachtig lid van de Europese club. Waar Thatcher beweerde dat alle problemen van het continent kwamen en de oplossingen uit Great Britain, geldt volgens Von der Dunk juist het omgekeerde. Als slaven van de financiële supermacht van The City hebben de successieve conservatieve en eigenlijk ook minder conservatieve regeringen in Londen braaf alle belemmeringen die de EEG het flitsgeld in de weg wilde leggen getorpedeerd. Ook zou Engeland extra gepleit hebben voor steeds nieuwe leden van die EEG, omdat daardoor de instabiliteit zou toenemen en daarmee de macht van het eigen Engelse ‘veto’.

Rutte’s flirt met Cameron hangt samen met de grote invloed van de financiële sector in ons eigen land. Ook noemt Von der Dunk als factoren het afkalven van kennis van Duits en Frans en van de altijd al overheersende Angelsaksische tendens hier. “Het gevaar kwam in het verleden altijd van over land,… en de redding kwam steeds van over zee, eerst van de Engelsen, later van de Amerikanen.”

Inderdaad, zulke historische invloeden wegen zwaar in het heden. Mijn vader stond jarenlang achter de Amerikaanse invasie in Vietnam, stomweg omdat ze in de Tweede Wereldoorlog  ‘onze bevrijders waren’. Ondertussen liep hij het risico rechterlijk gesommeerd te worden, omdat ik in mijn raam een groot plakkaat had opgehangen met daarop JOHNSON MOORDENAAR en een explicatie. Langs ons huis paradeerden dagelijks honderden scholieren van de buren, een groot katholiek lyceum. Het viel op.

Pas jaren later, en dus te laat, zag hij in dat iemands kijk op dingen niet rechtlijnig uit voorgaande gevallen kan worden afgeleid. Ik vrees dat onze VVD’ers niets anders doen dan dogmatisch hun opvattingen ontlenen aan onnozele marktgrafieken en aan een slaafse loyaliteit aan Thatcher en de Amerikaanse Republikeinen.

Ai, die angst voor Europa – die schone, verleidelijke dame! Zeus wist er wel raad mee. Rechts in de EEG lijdt aan een intense vorm van misogynie.

6.12/2012