Het volplempen van een bepaald stuk grond met een enorm gebouw is de uiterste consequentie van kapitalistische grondspeculatie, urbane concentratie en de collaboratie van architecten. Het begon op Manhattan, waar het gegeven van een eiland, volgebouwd voor enorme concerns en een groeiende urbane bevolking van professionals, de sky scrapers de pan deed uitrijzen.
Koolhaas, mijn collega Harkness Fellow, mocht er tijdens zijn fellowship een boek over vol schrijven. Hij werd er beroemd mee: Delirious New York, een pleidooi voor al die hybride monsters die ongenaakbaar naast elkaar staan, elkaar het licht in de binnenruimten niet gunnen en veelal van een smakeloze, immer identieke vorm: de hoge koekjestrommel. Een boek, overigens best goed geschreven, als was de auteur een propagandist. Maar het woordje delirium geeft te denken.
Van hieruit ontwikkelde zich Koolhaas’ obsessie met die XXL gebouwen, en vooral ook zijn notie van Fuck Context! Omdat het in Manhattan niet anders kon, werd de gedachte dat iets in de omgeving moest ‘passen’ irrelevant. Koolhaas verhief het fuck context! logomagisch echter tot een motto dat ook is toegepast in situaties waarin die context wel degelijk kan worden gediend en gekoesterd.
Daaruit resulteerde de notie dat een heel groot gebouw het beste kan worden ‘begrepen’ als ‘een stad’, een zelfvoldane stad wel te verstaan, ommuurd zoals bijvoorbeeld het nieuwe Delftste Station, los van alles er omheen – een ‘hybride’ mengsel van shopping, spoorstation en gemeentekantoor in hetzelfde complex.
Logisch dat de Koolhaasadepten, in de Faculty of Architecture te Delft, direct na het afbranden van het Bakema Bouwkunde Gebouw de kans grepen om van hun tentenkamp te verhuizen naar Bouwkunde City – het gerenoveerde, voormalige, Duits-bunkerachtige hoofdgebouw van de Technische Universiteit, een monster dat de autoritaire organisatie altijd sierde.
Vanbinnen is het intussen een duiventil waarin, nogal postmodern dus, exotische vogels mogen rondfladderen. Geheel dysfunctioneel, maar ‘best wel geinig’, is er bijvoorbeeld de trap waarop je de rug mag breken tijdens het luisteren naar een lezing.
Is het niet van een gulle ironie dat de directe buur van de Bouwkunde City het schitterende gebouw is dat het centrum vormt van de begraafplaats aan de rand van de Delftse Campus?
Terwijl er in Bouwkunde City exotisch, postmodern leven wordt gesuggereerd, terwijl daar juist architecten worden opgeleid die de nieuwe hybride monsters zullen bouwen, die Tekenen van de Dood, daar staat hier een bouwsel waarin een laatste groet aan doden kan worden gebracht, als zou er na die dood nog beste wel een nieuw leven kunnen komen.
Gelovig zou de atheïst ervan worden, van zoveel ijle pracht.
Sierksma, De kortste dag van het jaar 2017
Sierksma's Sores 