Ooit kookten alle moeders op plaatjes – van die metalen ringen rond een schijf geperst asbest. Als kind stond je er letterlijk met de neus op, geen gezonde bezigheid blijkt achteraf.
Nu is er keer op keer chaos en paniek wanneer er ergens wat wordt afgebroken en ‘asbest vrij komt’. Dat is begrijpelijk, het is een onzichtbare moordenaar dat goedje – een sluiper, een killer op termijn. Je bent al geraakt, maar merkt dit pas twee decennia later.
Veel mensen hebben de grootste asbestramp in de geschiedenis zien gebeuren, maar wisten en weten nog steeds niet dat ze dit zagen. Enkele minuten na het instorten van de tweede Twin Tower rukte in hoog tempo een gigantische witte wolk op tot aan het Central Park van Manhattan.
In de documentaires ziet iedereen die het heeft overleefd witgrijs – niet van de doodsangst, maar van de asbest. Een jaar na dato, in een documentaire, vertelde een van de architecten van het enorme bouwsel dat de torens nog net zijn gebouwd voor het asbestbesluit werd genomen. Het aantal verwerkte tonnen is niet te tellen. Een asbestbom.
De instortende Twin Towers vormden een asbestbom – over tientallen jaren zullen zeer veel New Yorkers aan deze specifieke kanker sterven.
Ik herinner me nog hoe we eind september 1971 vanaf het dek van de allerlaatste Holland-America Liner richting New York de tweede Twin op pakweg een derde van de definitieve hoogte uit het eiland zagen steken. De eerste was al voltooid. Rode vlinders waren ons vanaf de kust tegemoet gevlogen. Het was een sprookje – ginds verrees een paleis.
27.7/12
Sierksma's Sores 